شدت سردکنندگی محیط

شدت سرد کنندگی محیط در سختی پذیری (Severity of Qunch and Hardenability) را توسط پارامتر انتقال حرارت معادل که مشخص کننده شدت یا قدرت سردکنندگی محیط است و توسط حرف H نشان داده می‌ شود معین می‌ کنند. مقدار H را می‌ توان از معادله زیر به دست آورد:

که در این معادله F پارامتر انتقال حرارت با واحد Btu/in.sec.°F و K هدایت حرارتی فولاد با واحد Btu/in.sec.°F است. در عمل برای مشخص کردن شدت سردکنندگی محیط‌ های مختلف و همچنین مقایسه و بررسی اثرات آن ها، شدت سرد کنندگی آب را تحت شرایط مشخص و ثابتی برابر یک فرض کرده و شدت سردکنندگی محیط‌ های دیگر را نسبت به آن می‌ سنجند. جدول‌ های زیر بعضی از این اعداد را برای محیط‌ های مختلف تحت شرایط متفاوت نشان می‌ دهند. به طور کلی با افزایش مقدار H شدت سردکنندگی محیط نیز افزایش می‌ یابد. جدول اثر تلاطم بر روی شدت سردکنندگی نشان می‌ دهد که برای یک محیط مشخص با افزایش تلاطم، مقدار H و در نتیجه شدت سردکنندگی محیط افزایش می‌ یابد. بیشترین شدت سردکنندگی ممکن، مربوط به H=∞ می‌ شود. محیطی دارای شدت سرد کنندگی بی‌ نهایت است که به محض قرار گرفتن نمونه در آن دمای سطح فولاد به دمای محیط سردکننده رسیده و در ضمن سرد شدن نیز در آن دما باقی بماند. به چنین محیطی با شرایط فوق یک محیط ایده‌آل گفته می‌ شود.
شدت سردکنندگی (H) برای محیط‌های مختلف
نوع محیط آهنگ سرد شدن از 717 تا 550 درجه سانتیگراد (1328 تا 1022 درجه فارنهایت) نسبت به آب 18 درجه سانتیگراد (65 درجه فارنهایت) نوع محیط آهنگ سرد شدن از 717 تا 550 درجه سانتیگراد (1328 تا 1022 درجه فارنهایت) نسبت به آب 18 درجه سانتیگراد (65 درجه فارنهایت)
محلول آبی 10 درصد Licl 2.07 روغن 20204 0.2
محلول آبی 10 درصد NaOH 2.06 آب در 122 درجه فارنهایت 0.17
محلول آبی 10 درصد NaCl 1.96 روغن 25441 0.16
محلول آبی 10 درصد 1.38 روغن 14530 0.14
محلول آبی 10 درصد 1.22 آب حاوی 10 درصد روغن 0.11
آب در 22 درجه فارنهایت 1.06 صفحات مسی
0.10
آب در 65 درجه فارنهایت 1.00 آب صابون 0.077
محلول آبی 10 درصد 0.99 صفحات آهنی
0.061
جیوه 0.78 تتراکلرید کربن 0.055
در 356 درجه فارنهایت 0.77 هیدروژن 0.050
آب در 77 درجه فارنهایت 0.72 آب در 166 درجه فارنهایت 0.047
روغن نباتی 0.3 آب در 212 درجه فارنهایت 0.044
روغن P2O 0.33 هوای مایع 0.039
روغن 12455 0.22 هوا 0.028
گلیسیرین 0.2 خلاء 0.011
شدت‌ های سردکنندگی (H) در این جدول به کمک سریع سرد کردن یک گلوله از جنس نیکل - کرم (Nichrome) به قطر 4 میلیمتر به دست آمده‌ اند. گلوله مزبور هنگامی که از 860 درجه سانتیگراد (1580 درجه ی فارنهایت) در آب 18 درجه ی سانتیگراد (65 درجه فارنهایت) سرد شود در گستره دمایی 717 تا 550 درجه سانتیگراد (1328 تا 1022 درجه ی فارنهایت) با آهنگی معادل 1810 درجه سانتیگراد (3260 درجه فارنهایت) برثانیه سرد می‌ شود. این آهنگ سرد شدن را به عنوان واحد (00/1) اختیار کرده و شدت سرد کنندگی محیط‌ های دیگر را نسبت به آن می‌ سنجند.

اثر تلاطم بر روی شدت سردکنندگی (H) برای چند محیط مختلف
شرایط محیط نوع محیط
هوا روغن آب آب نمک
هیچ گونه حرکت نسبی بین قطعه و محیط وجود نداشته باشد 0.02 0.25-0.3 0.9-1 2
حرکت نسبی آرام بین قطعه و محیط وجود داشته باشد - 0.3-0.35 1-1.1 2-2.2
حرکت نسبی متوسط بین قطعه و محیط وجود داشته باشد - 0.35-0.4 1.2-1.3 -
تلاطم خوب در محیط - 0.4-0.5 1.4-1.5 -
تلاطم زیاد 0.05 0.5-0.8 1.6-2 -
تلاطم بسیار زیاد - 0.8-1.1 4 5